Het is bijna een vast gegeven, dat naast het bezit in je genen van het ouderschap, ergens diep verstopt  het gegeven zit om ooit grootouder te kunnen worden. In de veronderstelling, dat het nog vaak allemaal ver weg is, loopt een ouder het moment tegemoet, dat het woord ouderschap op een dag in je leven wordt vergroot. Er komt een woordje voor te staan. Het woordje groot en je wordt grootouder. De toevoeging groot wordt dan in de realiteit omgezet naar het nu nog niet te vatten begrip: omvangrijk.

Wie in de veronderstelling leeft, dat ouderschap en grootouderschap hetzelfde zijn, zal  er spoedig achter komen, dat de toevoeging van dat ene woordje groot, verstrekkende gevolgen kan hebben. Waar de woorden opa en oma kunnen worden gezien als een verkorte versie van het begrip, zal de functie van de eretitel met verloop van tijd gestalte krijgen.

Het is ook wel iets. Waar in algemene zin, uitzonderingen bevestigen ook hier de regel, de verantwoording van je kinderen  rond de leeftijd van het voortgezet onderwijs is verminderd en je denkt :”zo, dat hebben wij gehad”, wordt het leven verrijkt met een lichtere  vorm van verantwoording, maar dan anders. Toen in een tv interview ooit eens een minister werd gevraagd:  “ hoe omschrijft u het gevoel om opa te zijn “ werd de vraagsteller aangekeken en kort daarop gaf de bewindsman het antwoord: “hoeveel zendtijd heeft u?”. Denk dat zijn antwoord het enige juiste is. Het hebben van het grootouderschap of het zijn van opa ( of oma natuurlijk ) is niet in een kort antwoord weer te geven.

Toch is het eigenlijk vreemd. Je had toch voorheen die ere titel niet en dan moet het toch niet moeilijk zijn om in een paar woorden het verschil van wel en niet zijn kunnen geven?  Denk dat het kunnen geven van het juiste antwoord niet moeilijk is, maar het vinden van de juiste woorden die het gevoel weergeeft hoe jij je voelt, is het probleem. Velen die voor het eerst zich opa of oma mogen noemen ervaren die gebeurtenis als uniek of als iets dat je niet vergeet. Hoe bijzonder is het dan eigenlijk? Je kunt het niet uniek noemen, want dat woord staat volgens de Dikke van Dale voor:  < waarvan er maar één is >. Kort door de bocht genomen kun je  niet zeggen, dat een bevalling uniek is, want alle personen op deze aardkloot zijn een keer geboren. De vertaling van de Dikke van Dale gaat hierbij zeker niet op. Denk dat het voor het opa en oma worden wel uniek mag worden genoemd qua gebeurtenis. Los daarvan zijn alle komende aanvullingen van de kleinkinderen emotioneel te noemen. De Dikke van Dale hoeft ook niet altijd gelijk te hebben.

Toen ik ons eerste kleinkind, februari 2005, voor het eerst zag, ook al weer geruime tijd geleden, gaf dat een gevoel van ontroering. Als persoon heb ik de titel opa en die van oma voor mijn vrouw, direct gezien als een eretitel. In je leven is op dat moment een nieuwe fase aangebroken die onvoorwaardelijk is.

Ook het vertrouwen, dat vier kleinkinderen in je hebben, geeft, ons als grootouders, een prettig gevoel. Het kwartet kleinkinderen ziet opa en een oma als een soort back-up. Het geeft hen een soort klankbord en een veilig gevoel. Wel hebben wij bepaald ons zeer zeker niet met de opvoeding van onze kleinkinderen te willen bemoeien. De eindverantwoordelijkheid van de opvoeding ligt niet bij de grootouders, maar bij de ouders.

Toen mijn zoon vader werd en wij, als opa en oma, door de lange gang in het ziekenhuis onze zoon tegemoet liepen, schoot ik vol. Daar loopt dan je zoon, die nu vader is,  je tegemoet om zijn zoon < de stamhouder > te laten zien. Dat moment is mij bijgebleven tot op de dag van vandaag.

Het zijn van opa en oma heeft voordelen. Voordelen in je persoonlijke ontwikkeling zijn bijvoorbeeld, dat er een ander gespreksonderwerp naar voren wordt geschoven. Je praat nu veel minder over allerlei andere zaken, want nu wordt het kleinkind ook vaak onderwerp van gesprek. Op afstand leef je als opa en oma mee. Het eerste fruithapje, de voeding, het eerste stapje en het verloop van en……..je kunt weer als ouder iemand naar een speelgoedwinkel. Het was voor mij een openbaring om dat weer te mogen. Was dan ook duidelijk verbaasd hoe in de loop der jaren het assortiment in een speelgoedwinkel is veranderd.  

Door de komst van een kleinkind en je opa of oma mogen noemen is het doen en laten van je anders geworden. Ergens is aan je leefstijl een preventief element toegevoegd, zonder er direct bij betrokken te zijn. Het woord genieten krijgt een dubbele functie. Die dubbele functie koesteren wij.