Jaren geleden heeft conferencier Wim Kan tijdens een oudejaarsconference het lied gezongen: “uithuilen en opnieuw beginnen”.  De tekst van het lied ging over een periode, die was afgesloten en er een nieuwe fase voor de deur stond. De kopregel schoot mij te binnen:  ‘ uithuilen en opnieuw beginnen ‘ toen ik in onder het genot van een kop koffie, zat na te denken over het verleden. Wie bepaalt of uitgerangeerd zijn  een vaststaand feit is? Dat bepaal je toch nog altijd zelf!  Leeftijd is slechts een combinatie van cijfers, waaraan een getal hangt. Niet meer willen en uitgerangeerd zijn, zijn twee verschillende dingen. Kies om door te gaan. Dat rangeren kan altijd nog.

Totaal geen sombere insteek, maar toch, je zou bijna zeggen, terugkijken om vooruit te gaan. Mijn schoonvader suggereerde al: ‘dat je in een achteruitkijkspiegel vooruit kunt kijken’. Hij was “vernieuwend”. Terwijl niemand nog internet had, – vijftiger jaren – had mijn schoonvader al een meelbox. Hij was bakker.

Maar in alle eerlijkheid heeft u dat ook, dat je soms het gevoel bekruipt, dat je in grote lijnen je voelt als uitgerangeerd?  Niet afgeschreven, want dat schrijf je anders, maar gewoon uitgerangeerd door niet meer volledig en daadwerkelijk nog ergens mee bezig te hoeven en zelfs mogen zijn.

Mijn taalkundige rots in de branding, de Dikke van Dale, zegt over ‘uitgerangeerd’,  – op een doodspoor zetten – afdanken. Dat laatste daaraan durf ik mij totaal niet te spiegelen, maar dat dode- en niet  actieve spoor, dat durf ik een plaats te geven.

Het is mij tot op heden niet direct duidelijk, dat je het gevoel, dat zelfs door u of mij kan worden opgeplakt, terecht is.  Misschien zien wij ouderen, als mensen op leeftijd, het wel als een voldoening, dat wij niet meer actief in deze hectische wereld hoeven mee te draaien. Dan kan het zijn, dat wij ons als uitgerangeerd durven te zien, maar om niet in de tekst van de Dikke van Dale mee te gaan,  wij voelen ons zeker niet afgedankt.

Afdanken durf ik te combineren met – niet meer nodig hebben -. Denk dat de knowhow van ons mensen op leeftijd, ja zelfs in deze snelle wereld, nog steeds hard nodig is. Je mag toch bloggen, dat wij, als oudere garde, de basis hebben gelegd voor het heden en hebben gefungeerd als bouwstenen voor de toekomst.

Enige tijd geleden was ik in gesprek met een jeugdige die zichzelf fantastisch vond en een enorme trotsheid bezat, omdat de persoon naar het voortgezet onderwijs ging. De gekozen studierichting lag aanzienlijk hoger dan mijn opleiding op die leeftijd. Nee, de ULO, wij  spreken over begin zestiger jaren en zelfs in de vorige eeuw, dat stelde toch helemaal niets voor. De gekozen studierichting, die de persoon ging volgen, dat was het.

Misschien heb ik in die periode, toen ik de lagere school verruilde voor het voortgezet onderwijs ook met enige trots naar de door mij gekozen studierichting gekeken. Ik denk, dat de situatie van de zestiger jaren qua status niet veel anders zal zijn. Natuurlijk is mijn tijd van toen niet te vergelijken met deze periode. De tijd is veranderd, maar daardoor bekruipt mij wel het gevoel, dat het allemaal langs mij heen gaat. Bijna en dat zal niet geheel terecht zijn, voel ik mij soms uitgerangeerd, omdat ik er niet meer direct bij betrokken ben.

Daaraan kun je de vraag koppelen, maar welke functie heeft het, dat ik mij bezig moet houden met een overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs? Wil ik dat of…ben ik bang, dat ik het allemaal moet missen en mij nog verder als uitgerangeerd, ja misschien als wel afgedankt, ga voelen.

Daarom is het niet meer hoeven iets geheel anders dan niet meer mogen. Als personen op leeftijd mogen wij nog heel veel. Wij mogen ons buigen over een periode die er anders uitzag dan in de tijd waarin wij nu leven. Toch blijf ik volhouden, dat je het heden ook niet kunt vergelijken met het verleden.

Belangrijk is, dat wij ouderen ons nog steeds als nuttige wezens moeten blijven zien. Elke uitzondering bevestigt de regel, maar daarom heeft nog steeds alles een functie. Stilstaan betekent veelal achteruitgang. Als je te lang blijft stilstaan dan kruip je qua mogelijkheid inderdaad richting het predicaat afgedankt.

Uithuilen en opnieuw beginnen. Slechts vier woorden, die een diepe betekenis hebben. Vier woorden die zeggen, dat telkens de mogelijkheid wordt geboden om je tranen te drogen en door te gaan.